12 Temmuz 2012

Şempanzeler Dil Öğrenebilir mi? (Ek)


Yine de madem işaret dilini öğrenebilecek kapasiteleri var, neden bugüne kadar kendi işaret dillerini geliştirmedikleri merak konusu. Bunun en iyi yanıtı şempanzelerin, ilk insanların bir dil geliştirmelerini zorunlu kılan türden çevresel baskılardan uzak kalmaları olabilir.

Şöyle bir deney yapılabilecek olsaydı sonuçlar nasıl olurdu acaba?

Nim Projesine benzer şekilde başlanacak. Sonra kendisi gibi eğitilen diğer şempanzelerin arasında büyütülecek. Böylece işaret diline hakim bir şempanze kolonisi oluşacak. Dolayısıyla bu kolonide yeni doğanlar da işaret diline maruz kalacak. İnsanın yapay baskısı çevresel baskıya dönüşmüş olacak.

Bu koloninin soyu yüzyıllar boyunca izlenebilseydi şempanzelerin kendi kültürlerini geliştirmesine tanık olunabilir miydi acaba. Beyin hacimleri daha fazla bilgiyi işleyebilmek için büyümeye başlayabilir miydi?

İşaret diline hakim şempanzenin ilgisini, kendisi gibi işaret diline daha hakim şempanzeler çekecektir. Washoe karşılaştığı bir kediyle işaret diliyle konuşmaya çalışmış, mesela. Onlarla eşleşecektir. İşaret dilini daha kolay öğrenmeye neden olan genler kolonide yayılacaktır. Bu da zekayı gittikçe yükseltecektir.

Gerçekten böyle olabilir miydi acaba! İnsanın beyin hacminin büyümesinde birçok etken vardır. Et yemeyi keşfetmesi mesela. Kafatasının büyüyebilmesine olanak veren MYH16 geninin tek bir mutasyonla etkisiz hale gelmesiymiş. Bu mutasyon şempanzelerde hiç oluşmayabilir ve beyin kısıtlanmış olur.